✶ این مقاله به زبان English هم در دسترس است.
انتخابات مجلس یازدهم ایران شاهد پایین‌ترین سطح مشارکت در طول چهار دهه از عمر جمهوری اسلامی بود و زمام قوه‌ی مقننه را در اختیار اصولگرایان قرار داد. از برجسته‌ترین افراد پیروز در این انتخابات محمد باقر قالیباف بود که هم سابقه‌ی سپاه و هم سابقه‌ی شهرداری تهران را در کارنامه‌ی خود دارد. قالیباف که تا آن زمان در چند انتخابات مختلف ناکام مانده بود۱، این بار در میان سی نماینده‌ای که از تهران به مجلس راه یافتند، نفر اول شد. او تقریبا یک میلیون و سیصد هزار رای به دست آورد و نهایتا به عنوان رئیس جدید مجلس ایران انتخاب شد.
کارنامه‌ی سیاسی و نظامی قالیباف آکنده از موارد متعدد فساد، سوءاستفاده از مقام به نفع خود و شبکه‌ی اقوام، دوستان، و نزدیکانش است.۲ به عنوان مثال، در طول مدتی که قالیباف شهردار تهران بود (۱۳۸۴–۱۳۹۶)، شبکه‌ی قالیباف از قرارداد‌های شهری متعدد و پرسودی که او به ایشان واگذار کرد بهره‌مند شدند.۳
قالیباف در برقراری روابطی که به پیشبرد منافع‌اش کمک می‌کند از زبردستی خاصی برخوردار بوده است. برای همین جای تعجب نداشت که به محض انتخاب به عنوان رئیس مجلس، به دوستان و همرزمان سابقش، در مجلس پست داد. یکی از این افراد محمد سعید احدیان است. احدیان که خواهرزاده‌ی منصوره خجسته باقرزاده، همسر رهبر ایران علی خامنه‌ای است، توانسته است به خوبی از روابطش با این دو مقام بلند پایه‌ی جمهوری اسلامی به نفع احسن استفاده کند.
احدیان به کمک دادگاه ویژه‌ی روحانیت که به رهبر جمهوری اسلامی نزدیک است بر روزنامه‌ی خراسان مسلط شد. تا آغاز دهه‌ی هفتاد شمسی روزنامه‌ی خراسان توسط جناح چپ حاکمیت اداره می‌شد. او هم اکنون بیش از یک دهه است که مدیر مسئول روزنامه‌ی خراسان است. احدیان با حکم خامنه‌ای از سال ۱۳۸۳ عضو هیئت امنای موسسه فرهنگی هنری خراسان بوده است که مجوز نشر روزنامه‌ی خراسان را در اختیار دارد.
احدیان که در انتخابات مجلس سال ۱۳۹۸ نام نویسی کرده بود در جریان مصاحبه‌ای گفت که در میان اصولگرایان «با جریان نواصولگرایی و قالیباف نزدیک‌تر هستم». اصطلاح «نواصولگرایی» اولین بار توسط قالیباف در نامه‌ای که مدتی پس از شکست از حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۵ در اختیار رسانه‌ها گذاشت، استفاده شد. در این نامه، قالیباف مدعی شد که به این باور رسیده است که «تغییرِ اساسی در نحوه کنشِ جریانِ اصول‌گرایی» برای تضمین پیروزی‌های آینده‌ی این جریان در ایران لازم است. یکی از مخالفان سیاسی قالیباف جریان نواصولگرایی را این طور معنا کرد:
با اینکه احدیان در انتخابات مجلس ناکام ماند، اما این به معنای پایان یافتن رویا‌ی راه یابی او به مجلس نبود. قالیباف به فاصله‌ی یک هفته پس از انتخاب به ریاست مجلس احدیان را به عنوان دستیار سیاسی و رسانه‌ای خود منصوب کرد.
اهم وظایف احدیان در این سمت جدید عبارت‌اند از «برقراری ارتباط مناسب با رسانه‌های کشور»، « برنامه‌ریزی برای حضور موثر نمایندگان محترم مجلس در فضاهای رسانه‌ای به منظور تبیین و شفاف‌سازی رویکردهای خدمت‌رسانی مجلس شورای اسلامی»، و «زمینه سازی اجتماعی و رسانه‌ای برای مشارکت و حضور نخبگان دانشگاهی و حوزوی و مردم در تصمیم‌گیری‌های مجلس».
- قالیباف تاکنون سه بار در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده است. در انتخابات سال ۱۳۸۴ او نماینده‌ی جبهه ایستادگی ایران اسلامی بود که توسط محسن رضایی، فرماندهی سابق سپاه پاسداران و دبیر کنونی مجمع تشخیص مصلحت نظام، تاسیس شده است. قالیباف در این انتخابات، که محمود احمدی‌نژاد در آن پیروز شد، نفر چهارم بود. در سال ۱۳۹۲ او بار دیگر در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرد و این بار از حسن روحانی شکست خورد. او در انتخابات سال ۱۳۹۶ هم شرکت کرد اما چهار روز قبل از روز رای گیری با صدور بیانیه‌ای در حمایت از ابراهیم رئیسی از نامزدی ریاست جمهوری انصراف داد. ابراهیم رئیسی نیز که او هم در این انتخابات ناکام ماند، اندکی بعد به عنوان رئیس قوه‌ی قضاییه منصوب شد.
- در جریان مناظره‌های انتخاباتی سال ۱۳۹۶ افشا شد که قالیباف در سال ۱۳۸۴ منابع مالی ستاد انتخاباتی خود را از محل «پول‌های کثیف» تامین کرده است.
- به عنوان مثال، در سال ۱۳۹۳ قالیباف که پیشتر فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا را بر عهده داشته است قراردادی بیست هزار میلیارد تومانی بین شهرداری تهران و سپاه پاسداران منعقد کرد. قالیباف که آن زمان شهردار بود فارغ از رویه‌های جاری این قرارداد عمرانی پرسود چهار ساله را به قرارگاه خاتم‌الانبیا واگذار کرد.
✶ این مقاله به زبان English هم در دسترس است.