بهره‌برداری خویشاوند خامنه‌ای از تسلط بر روزنامه‌ی خراسان

✶ این مقاله به زبان English هم در دسترس است.

محمد سعید احدیان یکی از خویشاوندان خامنه‌ای است که به کمک دادگاه ویژه‌ی روحانیت که به رهبر جمهوری اسلامی نزدیک است بر روزنامه‌ی خراسان مسلط شد. تا آغاز دهه‌ی هفتاد شمسی روزنامه‌ی خراسان توسط جناح چپ حاکمیت اداره می‌شد.

محکم شدن جای پای احدیان در روزنامه‌ی خراسان با اعمال فشار حکومت ایران بر مطبوعات همزمان شد. اعمال فشاری که نهادهای کلیدی مطبوعاتی را تحت کنترل حلقه‌ی نزدیکان خامنه‌ای در آورد.

احدیان که اکنون مدیرعامل روزنامه‌ی خراسان است در انتخابات مجلس یازدهم شرکت کرد اما به مجلس راه نیافت.

نقش خانواده‌ی خامنه‌ای در رسانه‌ها به ترتیب حوزه‌ی فعالیت

در شهریور ماه سال ۱۳۷۰ روزنامه‌ی خراسان مقاله‌ای منتشر کرد که در آن تغییر سیاست ایران در دوران رهبری آیت‌الله خامنه‌ای را نقد کرده بود. پس از انتشار این مقاله مدیر مسئول وقت خراسان، حجت الاسلام ابوالفضل موسویان، به اتهام «القای شبهه به بیانات مقام معظم رهبری» و «تشویش اذهان عمومی» محاکمه شد. محکومیت موسویان راه را برای گسترش سلطه‌ی خامنه‌ای بر مطبوعات ایران هموار ساخت.

دادگاه روحانیت، موسویان را به ۲۰ ضربه شلاق، یک سال حبس (سه سال تعلیقی) و اقامت اجباری در قم محکوم کرد.

محاکمه موسویان در دادگاه ویژه‌ی روحانیت به جای دادگاه مطبوعات اقدامی فراقانونی بود. دادگاه روزنامه‌ی خراسان به خوبی نشان دهنده‌ی نحوه‌ی به سکوت واداشتن مطبوعات منتقد به کمک قوه‌ی قضاییه است. عملی که به الگویی برای کنترل رسانه‌های ایران تبدیل شده است.

وزارت فرهنگ که آن زمان زیر نظر محمد خاتمی بود به شیوه‌ی دادرسی در این دادگاه انتقاد کرد و آن را «نقض قانون اساسی» و قانون مطبوعات دانست. به گفته‌ی التون ال دانیل، مورخ و ایرانشناس دانشگاه کلمبیا، دادگاه روحانیت در پاسخ به این انتقاد گفت که «اختیاراتش فراتر از این نوع ملاحظات» است.

تا سال ۱۳۸۳ مشخص نیست چه فرد یا افرادی جانشین موسویان شدند. اما در سال ۱۳۸۳ مجوز نشر روزنامه‌ی خراسان به موسسه‌ی تازه تاسیس فرهنگی هنری خراسان منتقل شد. احدیان که مدیرعامل موسسه‌ی فرهنگی هنری خراسان است، از آن زمان مدیر مسئولی روزنامه‌ی خراسان را هم بر عهده داشته‌ است.

تعارض منافع

احدیان رئیس هیئت مدیره‌ی خانه‌ی مطبوعات خراسان است که بر مطبوعات این استان نظارت دارد. خانه‌ی مطبوعات خراسان یکی از دو نهاد نظارتی است که تحت کنترل اعضای خانواده‌ی خامنه‌ای است. تسلط بر مطبوعات و نهادهای نظارتی مطبوعاتی تضمین کننده‌ی تسلط کامل خامنه‌ای بر این عرصه‌ی فرهنگی بسیار مهم است.

احدیان خواهرزاده‌ی منصوره خجسته  باقرزاده، همسر آیت‌الله خامنه‌ای، است.

✶ این مقاله به زبان English هم در دسترس است.