انقلاب مخملی نامی است که به مجموعه اعتراضات غیرخشونت‌آمیز بین روزهای ۱۷ نوامبر تا ۲۹ دسامبر ۱۹۸۹ در چکسلواکی که به سرنگونی رژیم استبدادی کمونیستی و برقراری دوباره‌ی دمکراسی انجامید داده شده است. در ایران این اصطلاح غالبا به جای اصطلاح «انقلاب رنگی» یا به عنوان جایگزین آن استفاده می‌شود.
در نشریات خارج از ایران این اصطلاح به غیرخشونت‌آمیز بودن حرکت اعتراضی و مردمی بودن جنبش مردم چکسلواکی اشاره دارد. اما در نشریات حامی رژیم حاکم بر ایران این اصطلاح با باری منفی و با اشاره به نظریات توطئه برای نامیدن حرکت‌های اعتراضی غیرخشونت‌آمیز مردم استفاده می‌شود. نشریات حکومتی ایران حتی با مسخ معنای اصلی این اصطلاح آن را به صورت «کودتای مخملی» نیز به کار برده‌اند.
از آنجایی که نشریات حکومتی ایران معنایی منفی به این اصطلاح داده‌اند بهتر آن است که از آن در توصیف جنبش های ایران استفاده نشود و استفاده از آن به معنای اصلی آن یعنی جنبش ۱۹۸۹ مردم چکسلواکی محدود گردد.
مثال
کیهان، ۱۳ دی ۱۳۹۶
